Euskaraldiaren 2. edizio honetarako bulegoa ireki dute San Anton kaleko 24an. Bertara hurbildu gara han lanean dagoen Jon Zapatarekin mintzatzeko. Hilabeteak daramatza Jonek aurtengo Euskaraldiaren prestaketetan, bertatik bertara ezagutzen ditu xehetasun guztiak. Azken txanpa honetarako lekukotza interesgarria, beraz.
Zein da zure istorio pertsonala euskararekin?
Ama hizkuntza da euskara niretzat, gaztelerarekin batera. Etxeko hizkuntza izan da urteetan, beraz, txikitatik komunikatzeko lehen hizkuntza izan da. Ikasketak euskaraz egin izan ditut unibertsitatera bitarte. Bertan Soziologia gradua ikasi nuen, gazteleraz, eskaintza bakarra zelako. Kuriosoa, baina, garai hartan konturatu nintzen euskarak nire bizitzan zuen balioaz.
Beraz, egoerari buelta eman eta Gradu Amaierako Lana euskaraz egin nuen, euskara eta gazteen inguruan. Honi esker konturatu nintzen hizkuntza batek duen indarraz, kulturaren oinarri funtzionala den heinean. Unibertsitateko gradua amaitu nuenetik, Euskaltzaleen Topagunean nago lanean eta horri esker hizkuntzarekiko atxikimendua indartu egin da azken urtean. Gaur egun, euskarak nire bizitzaren zati handi bat hartzen du, bai harreman espazioetan, bai lan eremuan eta bai komunikatzeko medio bezala duen presentzian.
Euskaraldia bertan da, eta zuek San Anton kalean jarri duzue txokoa, zer topa dezakegu bertan?
Irailaren amaieran ireki genuen San Antongo Euskaraldiko bulegoa. Hasteko, Euskaraldiari buruzko informazioa aurki dezakegu bertan, bai egitasmoari buruzkoa, bai Ahobizi eta Belarriprest rolen ingurukoa. Horrez gain, alde batetik, Euskaraldian norbanakoek izena emateko aukera eskaintzen dugu, eta bestetik, txapak jasotzeko aukera.
Goiz zabalduko dugu non jaso behar duen bakoitzak bere txapa, baina San Antongo lokala izango da horietako bat. Gainera, Euskaraldiko materiala (merchandisinga) dago bertan erakusgai eta Euskaraldiko banderolak eros daitezke. Irekita aurkituko duzue astelehenetik ostiralera goizeko 11:00etatik 13:00etara eta arratsaldeko 17:30etatik 19:30etara. Bertan ikusiko dugu elkar!
Izen emateko aukera irekia da oraindik: nork aukeratu beharko luke Ahobizi rola eta nork Belarriprest rola?
Euskaraldian parte hartzeko modua rol bat aukeratzea eta praktikan jartzea da, eta rola aukeratzeko kontuan izan behar duguna 15 egun horietan izango dugun egoera eta jarrera da.
Azken finean, rol bat edo bestea aukeratzea ez baita gaitasun kontua, jarrera kontua baizik. Ahobiziek 15 egun horietan zehar bi baldintza bete behar dituzte: euskara ulertzen edota hitz egiten duen orori beti euskaraz zuzentzea eta ezagutzen ez duten pertsonari lehen hitza euskaraz egitea. Lehen hitza euskaraz egin ondoren euskaraz edo erdaraz erantzuten badigute, hau da, euskara ulertzen badute, euskaraz egin beharko diete, elkarrizketa elebidunak sortu daitezkela onartuz. Belarriprestek, aldiz, 15 egun horietan hiztun guztiei haiengana euskaraz zuzentzeko gonbitea egingo diete eta ahal eta nahi duten guztietan euskaraz egingo dute. Egoera eta inguru bakoitzean aukeratu dezakete euskaraz edo erdaraz aritu. Dena den, ez dezagun ahaztu Euskaraldia euskara erabiltzeko ariketa praktiko bat dela; Ahobizi edo Belarriprest rola aukeratuta ere, euskaraz gehiago, gehiagorekin eta gehiagotan egitea da helburua.
Zuk zer rol aukeratu duzu?
Ni aurtengo Euskaraldian Belarriprest izango naiz. Aurrekoan Ahobizi rola hartu nuen eta konturatu nintzen garai hartan oso baldintzatua nengoela ariketa egiterako orduan (lagunartea, unibertsitatea…). Nire ingurura begiratuta, zaila egingo zait 15 egun horietan 100% euskaraz bizitzea, Iruñerrian zaila baita inguru euskaldun batean egotea uneoro.
Hortaz, nik aukeratuko dut, egoeraren arabera nola zuzendu jendearengana. Horrez gain, balioan jarri nahi dugu Belarriprest rola, aurreko edizioan ez baitzuen lortu berez duen balioa. Belarriprest apologia egitea da rol hau aukeratzeko beste arrazoi bat.
Zer egin behar da izen emateko?
Izen ematea online egiten da euskaraldia.eus webgunean eta bi minutuko kontua da. Mugikorretik edo ordenagailutik egin daiteke. Lehenengo pausua rola aukeratzea da, ondoren, eskatzen diren datuak bete eta egina. Nahiz eta aurreko edizioan izena eman orain berritu behar da izen ematea. Horrez gain, eskuorriak daude izena emateko eta herri batzorderen batek horren beharra baldin badu Euskaraldiko webgunean aurkituko ditu. Beste aukera da herri batzordearekin harremanetan jartzea galdetzeko nola egin dezaketen Iruñeko kasuan, San Anton 24 lokalean aurkituko duzue aukera hori. Aurreko edizioan rol bat aukeratu zuenak, baina oraingoan bestea aukeratu nahi duenak zer egin behar du. Aurreko edizioan Ahobizi izan zenak eta aurten Belarriprest izan nahi duenak, edo alderantziz, izen ematea bete beharko du, rola aldatzen ez duenak bezala. Izen emate bakoitzak txapa bat du esleitua eta aurten ere banatuko direnez, arazorik ez.
Txaparik izango da aurten?
Bai noski! Euskaraldiko ariketa ondo ateratzeko garrantzitsua da parte hartzaileak identifikatuta egotea, honek ariketa bera errazten baitu. Esate baterako, errazagoa da ogia euskaraz erostea aurrean duguna Euskaraldiko partaide dela baldin badakigu. Aurreko edizioko txapa berdinak izango dira, hortaz, aurreko edizioko txapa gordeta baldin baduzu erabili dezakezu ere!
Eta musukorik?
Musukoak egongo dira bai. Hauek rolarekin lotuak daude, Ahobizi eta Belarriprest musukoak dira, hortaz, erosteko eta banatzeko orduan kontuan hartu behar dugu hori. Hau da, txaparekin batera inork musukoa erosi nahiko balu, bere rolaren musukoa erosi beharko du. Iruñean Karrikirin salgai egongo dira batzuk.
Amaitzeko, Literatura edota musika gomendiorik?
Literatura arloan azkenaldian irakurri dudan Euskararen Bidegurutzetik
liburua, Kike Amonarrizena. Edota Zygmunt Baumanen edozein liburu. Musikan: Liher taldeak 2020an ateratako Hemen herensugeak daude diska. Sorpresa polita. Edota Berri Txarraken Spoiler! abestia. Gaur egungo egoerarekin zerikusia izango al du?